Uitspraak RvS – Onduldbaar geluidshinder bij evenementen

Jaarlijks wordt het Hardshock Festival bij de Wijthmenerplas in Zwolle georganiseerd. Het Hardshock Festival is een grootschalige muziekevenementen met ongeveer 7.000 bezoekers. Op het terrein worden vijf podia opgericht.

Een omgevingsvergunning is volgens de rechtbank onterecht verleend in verband met ontoelaatbaar veel geluidsoverlast voor omwonenden.

Geldende geluidsnormen van evenementen

Voor evenementen met een luidruchtig karakter bestaan geen landelijk geldende geluidsnormen. Wat aanvaardbaar wordt geacht, is ter beoordeling van het lokale gezag, maar naar het oordeel van de rechtbank geen sprake mag zijn van onduldbare hinder voor belanghebbenden die in de directe omgeving wonen. Het is niet relevant hoeveel bewoners last van de evenement kunnen hebben (bv. zoals in dit geval een relatief dunbevolkt gebied).

Bij de invulling van het geluidsniveau dat voor een dergelijk luidruchtig evenement aanvaardbaar wordt geacht richten lokale bestuursorganen zich in de praktijk veelal naar de nota “Evenementen met een luidruchtig karakter”, van de Inspectie Milieuhygiëne Limburg, van januari 1996. Ook in uitspraken van rechtbanken en van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State wordt regelmatig gerefereerd aan deze nota. In deze nota is aangegeven dat, rekening houdend met een gemiddelde gevelisolatie van 20 à 25 dB(A), om de grens van het optreden van “onduldbare hinder” niet te overschrijden, moet worden uitgegaan van een maximaal equivalent geluidsniveau (LAeq) op de gevel van woningen overdag en ’s avonds van 70 à 75 dB(A) en ’s nachts van 65 à 70 dB(A). Indien ook getoetst wordt aan slaapverstoring dient volgens deze nota voor de nachtperiode een lagere norm voor onduldbare hinder te worden aangehouden.

Ontheffing voor geluidshinder van evenementen

Voor het evenement waarvoor verweerder de gehandhaafde omgevingsvergunning heeft verleend, geldt op grond van de verleende ontheffing dat het equivalente geluidsniveau LAeq, op de gevel van woningen of andere geluidsgevoelige bestemmingen, veroorzaakt door de activiteiten tijdens het festival, niet meer mag bedragen dan 85 dB(A) en/of 95 dB(C), gedurende de periode van 12.00 uur tot 24.00 uur. Dit geluidsniveau is hoger dan de in de bestuurlijke praktijk veelal aanvaarde normen zoals aangegeven in de hiervoor genoemde nota van de Inspectie Milieuhygiëne Limburg.

Uit het verslag van de StAB en uit hetgeen de deskundige ter zitting heeft verklaard, komt naar voren dat naar huidige wetenschappelijke inzichten geen duidelijke grens kan worden getrokken vanaf wanneer hinder als onduldbaar moet worden beschouwd. Zo bevat de ISO-Recommendation R-1996 (hierna: ISO R-1996), waarin op basis van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek aanbevelingen worden gedaan over de aanbevolen waarden voor geluid, voor wat betreft de onduldbaarheid van geluidshinder geen duidelijke grens. Volgens het verslag van de StAB kan op basis van de ISO R-1996 wel de vraag worden beantwoord bij welke geluidsniveaus sprake is van verstoring van de spraakverstaanbaarheid.

Een harde wetenschappelijke norm voor onduldbare hinder kan niet worden gegeven. Beoordeling van wanneer sprake is van onduldbare hinder moet begrensd worden tot de vraag wanneer sprake is van verstoring van de spraakverstaanbaarheid. Voor de beantwoording van de vraag wanneer geluidshinder door de gemiddelde mens als onduldbaar wordt ervaren zijn immers niet enkel het geluidsniveau, maar ook de duur en de intensiteit van het geluid van belang.

Regels voor geluidshinder van evenementen voor omwonenden

Voor de toepassing van het voorgaande op het woon- en leefklimaat ter plaatse van een woning stelt de rechtbank voorop dat ter zitting door de deskundige is toegelicht dat het menselijk gehoor rond 80 dB reageert volgens het C-filter. Het menselijk gehoor wordt dan gevoeliger voor bastonen. Het vergunde maximale geluidsniveau van 95 dB(C) komt ongeveer overeen met 81 dB(A). Omdat de dB(C)-norm in dit geval strenger is dan de norm van 85 dB(A) is de dB(C)-norm in dit geval bepalend voor de mate van overlast die het vergunde evenement in de woning van eiseres kan veroorzaken.

Ter zitting is door de deskundige opgemerkt dat de gevelisolatie van woningen varieert. Bij moderne woningen, zoals deze nu gebouwd worden, is de geluidwerende werking van de gevel vaak 25 dB, bij oudere woningen is dit vaak 20 dB en bij historische panden vaak niet meer dan 15 dB.

Uit het verslag van de StAB en uit de verklaringen van de deskundige ter zitting komt voorts naar voren dat bij een geluidsniveau van 81 dB(A) en een gevelwering van 25 dB in de woning sprake is van een equivalent geluidsniveau van 56 dB(A). Om verstaanbaar te zijn in de woning zal circa 10 dB luider moeten worden gesproken. Het niveau van 66 dB(A) waarop dan gesproken moet worden om in de woning verstaanbaar te zijn komt overeen met spreken met forse stemverheffing.

Naar het oordeel van de rechtbank kan niet als duldbaar worden beschouwd dat bewoners gedurende de periode van 12.00 uur tot 24.00 uur, worden geconfronteerd met een zodanig geluidsniveau in eigen woning. Een dergelijke inbreuk op het woongenot is zo groot dat moet worden aangenomen dat sprake is van onduldbare hinder.

Het maatschappelijk belang bij het organiseren van evenementen in net zo belangrijk als bescherming van bewoners tegen geluidhinder.

Op basis hiervan is het besluit van de gemeente vernietigd.

Uitspraak: http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBOVE:2014:6440

Tegen deze uitspraak staat voor een belanghebbende en het bestuursorgaan hoger beroep open (zes weken na de datum van verzending van deze uitspraak – 5.12.2014).